Volledige renovatie maakt monumentaal pand in Minnertsga energieneutraal
Karakteristieke elementen van het huis zijn behouden
Trudy Oldenhuis
Minnertsga
Het lijkt onmogelijk: een monumentaal pand zonder gaten, kieren of vochtige plekken. Maar de oude tussenwoning aan de Ferniawei in Minnertsga, gebouwd in 1730, is na een grondige renovatie niet alleen vrij van tochtige gaten, maar zelfs volledig energieneutraal.
Daarvoor was meer nodig dan alleen het dichten van kieren, hoe belangrijk dat ook is. “De woning was natuurlijk zo lek als een mandje”, vertelt Durk Miedema, onder wiens leiding de renovatie plaatsvond. “Maar dat geldt voor meer huizen, ook voor veel nieuwbouwhuizen.” Slechts alle details samen bepalen het succes van een energieneutrale woning. Het doel van de renovatie was om het oude pand zo weinig mogelijk energie te laten verbruiken. Bovendien wordt de energie die wel nodig is, in het vervolg zelf opgewekt.
Daarvoor zorgen de zonnepanelen, geplaatst achter in de tuin en niet op het dak zoals meestal het geval is. In de tuin zijn de achttien panelen goed verscholen achter de bebouwing, verzekert Miedema. ,,Je ziet ze eigenlijk alleen als je ervoor staat. Ach, de een vindt het prachtig dat je ze gebruikt, de ander vindt het geen gezicht. Dat blijft toch iets persoonlijks.”
Binnen wordt de woning verwarmd door infrarood langegolf-panelen. In Nederland is dat een vrij nieuw concept, maar in de toekomst zal het meer worden toegepast, denkt Miedema. Verwarming door infraroodtechniek is namelijk veel prettiger en gezonder dan de welbekende verwarmingsbuis. “De warmte die je hiermee krijgt, is vergelijkbaar met de stralen van de zon. Dat is heerlijk, het geeft een heel comfortabele warmte.”
En het is ook gezonder, blijkt uit onderzoek. “Anders dan de oude verwarmingsbuizen, verwarmen deze panelen alleen de elementen inhet gebouw, zoals meubels. De lucht wordt pas secundair verwarmd. Daardoor is er veel minder luchtcirculatie en dat is prettig voor men- sen met allergieën. De huisstofmijt bijvoorbeeld, die verspreidt zich nu minder gemakkelijk.”
Ik heb geen gas, geen stookkosten, helemaal niks.
Op de langere termijn verdien je dat gemakkelijk terug
Groen hart
Voor bewoner Tjerk Nagel speelden ideologische motieven de hoofdrol om te kiezen voor een volledig energieneutraal concept bij de renovatie van zijn woning.
“Ik heb echt een groen hart. En ik vind het heel plezierig om op deze manier een bijdrage te leveren aan het milieu.” Daarnaast waren er ook economische motieven.
Energieneutraal is op de langere termijn beter voor de portemonnee, is Nagels overtuiging.
De forse investeringen die hij nu moest doen, en waarvoor hij gedeeltelijk overheidssubsidie ontving, verdient hij in de toekomst terug doordat de vaste lasten voor energie zijn verdwenen. “Ik heb geen gas meer, geen stookkosten, helemaal niks. Ik ben volledig zelfvoorzienend. Op de langere termijn verdien je dat gemakkelijk weer terug.”
Overigens hoeft niemand te vrezen dat de renovatie het monumentale karakter van het pand heeft aangetast. Hoewel veel is vernieuwd, zijn de karakteristieke elementen van het pand bewaard gebleven. “Het uiterlijk is niet veranderd”, zegt Miedema. “En ook het interieur eigenlijk niet. De balken, de binnen- deuren, de hoge plafonds van meer dan drie meter, dat is allemaal gebleven zoals het was.”

Durk Miedema bij de zonnepanelen in de achtertuin van Tjerk Nagel, wiens gerenoveerde woning op de achtergrond is te zien. Foto: Frans Andringa
Artikel geplaatst in Friesch Dagblad, 14 september 2012.